Jak sobie radzić z przestymulowaniem dziecka?
Jak sobie radzić z przestymulowaniem dziecka?
W ostatnim czasie często poruszanym tematem w mediach jest przebodźcowanie. W dzisiejszych czasach wyzwaniem każdego człowieka jest walka z przebodźcowaniem, z powodu wszechstronnego przytłoczenia bodźcami wzrokowymi i słuchowymi. Coraz częściej nasze dzieci są narażone na uczucie obciążenia psychicznego i fizycznego od nadmiaru bodźców – hałaśliwego otoczenia, włączonych telewizorów, grającej muzyki. Układ nerwowy dziecka jest bardzo wrażliwy już od momentu narodzin. W momencie, gdy dziecko dostaje zbyt dużą ilość bodźców zewnętrznych, jego układ nerwowy ulega nadmiernemu pobudzeniu, przez co dziecko nie jest w stanie sobie z tym poradzić i dochodzi do przebodźcowania.
Do najczęstszych objawów przebodźcowania u dzieci należą takie objawy jak:
-
trudności z koncentracją, szybka irytacja,
-
nadmierne pobudzenie lub zmęczenie,
-
uczucie niepokoju, lękliwość,
-
marudzenie, narzekanie,
-
niestabilność emocjonalna, płaczliwość,
-
wybuchy złości, a nawet zachowania agresywne,
-
trudności w relacjach z innymi,
-
problemy ze snem – trudności w zasypianiu oraz nocne wybudzanie się z krzykiem,
-
odcinanie się od bodźców (uciekanie do innego pomieszczenia, chowanie się, zasłanianie uszu lub oczu oraz „zawieszenie” - dziecko patrzy przed siebie, zdaje się być pogrążone w myślach).
Czego unikać, by nie doprowadzić do powyższych objawów?
-
zbyt długiego i/lub intensywnego spędzania czasu przed ekranami telewizorów, telefonów i komputerów,
-
zbyt długiego spędzania czasu w hałaśliwym otoczeniu – głośne imprezy, zatłoczone miejsca,
-
długotrwałego użytkowania głośnych, świecących zabawek,
-
energicznych zabaw przed snem,
-
dużej ilości zajęć dodatkowych – dziecko zamiast czerpać korzyści z rozwijanych pasji, czuje się przemęczone zbyt dużą ilością zajęć.
Co należy wprowadzić?
-
stały rytm dnia – pory posiłków, godziny zasypiania i zabaw w ciągu dnia,
-
wieczorną rutynę – porę kąpieli, czas na wyciszenie, czytanie do snu,
-
zabawy samoregulujące i wyciszające.
Przykłady zabaw wyciszających i samoregulujących:
-
Ćwiczenia oddechowe:
-
pizza – zadaniem dziecka jest wyobrażenie sobie na dłoni kawałka gorącej i pachnącej pizzy, następnie powąchanie jej nosem i studzenie wydmuchiwanym powietrzem przez usta.
-
Oddychanie z maskotką – dziecko kładzie się na plecach, na brzuchu rodzic kładzie mu ulubioną przytulankę. Dziecko ma za zadanie równo i miarowo oddychać oraz przyglądać się, co dzieje się z maskotką,
-
dmuchanie wiatraczka,
-
zdmuchiwanie domków z kart,
-
chuchanie na lusterko, następnie malowanie na nim wzorków palcem.
Przy tych ćwiczeniach ważne jest, by dziecko wdychało powietrze nosem, a wydychało buzią.
-
Ćwiczenia uwalniające napięcie:
-
napinanie mięśni rąk, nóg, brzucha i powolne ich rozluźnianie,
-
energiczne bieganie do muzyki, następnie stanięcie w bezruchu przy zatrzymaniu muzyki,
-
zabawa w balon – dziecko nabiera powietrze w usta i powoli wydmuchuje, biega po pomieszczeniu, udając balon, z którego uchodzi powietrze.
3. Ćwiczenia wyciszające i poprawiające koncentrację:
Warto wprowadzić również zabawy z zamkniętymi oczami:
-
odgadywanie nazw potraw poprzez smak,
-
odgadywanie kształtów zabawek poprzez dotyk,
-
odgadywanie innych przedmiotów poprzez węch (herbata, świeczka),
-
wysłuchiwanie spokojnej muzyki,
-
wysłuchiwanie czytanej przez rodzica bajki.
Drogi rodzicu,
obserwuj zachowanie swojego dziecka, wysłuchaj go uważnie – być może to, co widzisz jest wynikiem zbyt dużej ilości bodźców w jego otoczeniu. Należy pamiętać, że każde dziecko ma indywidualny próg tolerancji na bodźce wzrokowe, słuchowe i dotykowe. Niektóre będą potrzebowały dużej stymulacji, inne przeciwnie. Wymienione zabawy i ćwiczenia są tylko przykładem, należy je dostosować indywidualnie do dziecka. Istotne jest zachowanie równowagi przy doborze atrakcji, zabaw i zajęć dodatkowych dla dziecka.
Opracowanie:
Psycholog Milena Gala